VI Forum Kraków. Instytucje animacji kultury
Forum Kraków przyjęło nowe ramy organizacyjne
Forum Kraków będzie odtąd formalnym zrzeszeniem bez osobowości prawnej. Na spotkaniu został przyjęty statut, a nowo ukonstytuowane Walne Zebranie Członków Forum dokonało wyboru Zarządu Forum Kraków. W jego skład weszli: Jacek Gralczyk, Anna Michalak-Pawłowska, Joanna Orlik, Karol Ostalski, Piotr Wyrobiec. Zgodnie ze statutem celami działania Forum Kraków są:
- wymiana doświadczeń i informacji, a także integracja osób działających w sektorze animacji kultury;
- promowanie dobrych praktyk związanych z sektorem animacji kultury;
- reprezentowanie środowiska animatorów kultury wobec administracji rządowej i samorządowej.
Została także podjęta decyzja o wpisaniu na listę członków-założycieli Forum Kraków wszystkich osób, które aktywnie uczestniczyły w co najmniej dwóch spotkaniach. Forum Kraków pozostanie strukturą otwartą dla wszystkich, którzy chcą brać udział w spotkaniach oraz chcą współpracować przy działaniach integrujących środowisko animatorów i menadżerów kultury. Aby zostać członkiem Forum Kraków należy zgłosić taką informację w sekretariacie FK (prowadzi go Piotr Knaś, pracownik MIK-u) oraz przedstawić rekomendacje dwóch członków forum. Spotkania są oczywiście otwarte dla wszystkich, chęć udziału wystarczy zgłosić Joannie Orlik.
Spotkanie zostało poświęcone nowelizacji ustawy o prowadzeniu działalności kulturalnej
W myśl tej ustawy instytucje kultury zostaną podzielone na „artystyczne i inne”. Podział ten wynika z chęci wprowadzenia nowych ram prawnych dla instytucji takich jak teatry, opery, filharmonie, związanych z zatrudnianiem pracowników oraz wprowadzeniem sezonu artystycznego, jako ram czasowych dla funkcjonowania tych instytucji. Przyjecie ustawy w tym kształcie spowoduje, że instytucje kultury będą dzieliły się na instytucje artystyczne, biblioteki (osobna ustawa), muzea (osobna ustawa) i „inne instytucje” Te inne instytucje to w przeważającej części domy, ośrodki kultury i centra kultury – dodajmy, że stanowią one (obok bibliotek) najliczniejszą grupę instytucji kultury w Polsce.
Dla rozwoju gospodarczo-społecznego państwa niezwykle istotne są dwa typy lokalnych instytucji kultury: gminne domy kultury i biblioteki. Stanowią one podstawową sieć instytucji zapewniających możliwość uczestnictwa w kulturze, transferu wiedzy, budowania kapitału społecznego, animacji życia lokalnego. Biblioteki dzięki własnej ustawie, własnym kierunkom szkolenia kadr bibliotecznych, systemowi wsparcia ich rozwoju i monitoringu jakości, dedykowanym specjalnie ich potrzebom narodowym instytucjom kultury otrzymują zaplecze wpierające ich funkcjonowanie i harmonizujące rozwój sieci bibliotecznej.
Domy kultury i centra kultury nie zostały objęte „systemem” podobnym do bibliotecznego. Z tego powodu wpadły w dryf rozwojowy jako sieć instytucji kultury (decyduje o tym: wielość różnorodnych modeli wdrażanych przez samorządy lokalne, silne podporządkowanie domów kultury zmiennym wizjom władz samorządowych). Wiele domów kultury rozwija się i inwestuję w swój rozwój, a samorządy traktuję je, jako partnera w tworzeniu lokalnych polityk kultury. Ale w wielu miejscach brak jest pomysłu na ich rozwój, są więc przekształcane np. w centra promocji gminy lub ogranicza się je do minimum. Pytanie brzmi: Po co państwu domy kultury, czy mają być elementem systemu interwencji państwa (jak biblioteki), czy niezależnymi od siebie instytucjami działającymi w oparciu o wytworzony lokalnie model ich funkcjonowania? Być może warto wprowadzić rozwiązania zmierzające do określenia misji domów kultury na wybranych polach upowszechniania kultury, które otrzymałyby wsparcie na poziomie krajowym. Dom kultury mógłby być jednocześnie ukierunkowany na lokalne potrzeby i kierunki rozwoju, a z drugiej strony wszystkie te placówki mogłyby łączyć ogólnopolskie standardy i metodologie działań na wybranych kilku istotnych polach rozwoju. To mogą być np. kwestie związane z edukacją kulturalną, budowaniem kapitału społecznego, transferem wiedzy.
Z tego powodu uczestnicy Forum uznali że ważnym postulatem środowisk animacji kulturowej powinno być wprowadzenie do ustawy nowej kategorii instytucji kultury: instytucji animacji kultury. Dzięki temu zabiegowi możliwe byłoby odbudowanie roli państwa jako partnera dla samorządów lokalnych przy wytyczaniu kierunków rozwoju i określaniu standardów pracy domów kultury w Polsce.
W spotkaniu uczestniczyli:
- Małgorzata Jezutek, dyrektor Ośrodka Kultury Kraków-Nowa Huta;
- Zofia Bisiak, prezes Stowarzyszenia Akademia Łucznica;
- Tomasz Bukowski, dyrektor Miejsko-Gminnego Ośrodka Kultury w Kaliszu Pomorskim;
- Joanna Orlik, dyrektor Małopolskiego Instytutu Kultury;
- Piotr Knaś z MIK-u;
- Karol Ostalski, dyrektor Miejskiego Domu Kultury Blachownia;
- Anna Michalak-Pawłowska, dyrektor Domu Kultury „Dorożkarnia” z Warszawy;
- Jacek Gralczyk ze Stowarzyszenia Centrum Aktywności Lokalnej.
Kolejne spotkanie odbędzie się 21-22 marca w Krakowie
Spotkanie to zainauguruje II cykl spotkań Forum Kraków poświęconych państwowym, regionalnym i lokalnym politykom kultury, wątek ten stanie się osią kolejnych spotkań.